Aflevering 7403

‘Personenvennootschappen, de weg vooruit’

1. Ik beperk mij in dit naschrift hoofdzakelijk tot het geval dat een rechtspersoon verwachter is. Reijnen had in zijn proefschrift aandacht besteed aan de figuur dat een rechtspersoon bezwaarde is. Dit geval zal zich in de praktijk niet (snel) voordoen. Reijnen heeft naar mijn mening terecht de opvatting van Brinkman dat de ontbindende voorwaarde waaronder een rechtspersoon tot bezwaarde is benoemd, na het verstrijken van de dertigjaarstermijn vervalt, gecorrigeerd. Na dertig jaar vervalt de ontbindende voorwaarde niet, maar wordt deze geacht te zijn vervuld. Daardoor wordt na verloop van dertig jaar niet het recht van de bezwaarde onvoorwaardelijk, maar het recht van de verwachter. Brinkman merkt in de laatste alinea onder 2 van zijn reactie op dat ook hij van mening is dat de figuur dat de bezwaarde rechtspersoon is, zich in de praktijk niet snel zal voordoen. Dit weerhoudt hem er niet van op die figuur in zijn naschrift uitgebreid in te gaan. Overigens lijkt Brinkman op een belangrijk punt van mening te zijn veranderd sinds zijn artikel in TE 2017 waaraan hij in zijn boven weergegeven reactie argumenten ontleent. In TE 2017/2 onder 3 verdedigt hij:

Hoe verloopt de heffing van overdrachtsbelasting bij tijdelijke sale-and-leaseback van een machine in een gebouw? Aan de orde komen tal van civielrechtelijke kwesties, waaronder ook het mysterie van het eigendomsrecht van de opstaller.

In deze bijdrage wordt gereageerd op de stellingen van Perrick over het lot van het voorwaardelijke recht van een rechtspersoon die, als ‘bezwaarde’ en/of ‘verwachter’, betrokken is bij een fideicommis.

De leer van de redelijke toerekening wordt besproken aan de hand van een recent arrest van de Hoge Raad en toegepast op de aansprakelijkheid van de accountant jegens derden (aandeelhouders).